ප්‍රාග් ඓතිහාසික බෙලි ලෙන ගුහා පිහිටා ඇත්තේ මුහුදු මට්ටමේ සිට අඩි 2000ක් උසින් පිහිටි කිතුල්ගල වතුයායේ කිතුල්ගල වතුයායේ මනරම් දසුනක් දෙස බලන කඳු බෑවුමක කඳු බෑවුමක බෑවුමක මාර්ගයක ය. වසර 16,000ක් පමණ පැරණි අස්ථි කොටස් හමුවී ඇති ප්‍රාග් ඓතිහාසික ‘බලන්ගොඩ මිනිසා’ (Homo sapiens balangodensis) මෙම දැවැන්ත ගුහාවේ නිවහන වී ඇත. Fa Hien-lena විසින් ‘බලන්ගොඩ මිනිසා’ පිළිබඳ පැරණිතම සාක්ෂිය (ආපසු 37,000 BP දී) ලබා දී ඇති අතර පසුව බටදොඹ-ලේනා 31,000 සහ 18,000 BP වේ.
මෙම ගුහා 30,000 BP ට අයත් ප්‍රාග් ඓතිහාසික මෙවලම් වැනි අනෙකුත් කෞතුක වස්තු ද ලබාගෙන ඇත. බටදොඹ-ලෙන ගුහාවල බීපී 31,000 දක්වා දිවෙන යෙයිල් මෙවලම් ඇත. 12,000 BP පමණ යුරෝපයේ මෙම මෙවලම් ප්‍රථමයෙන් ආරම්භ වූවක් ලෙස සැලකෙන බැවින් මේවා මුළු ආසියාවටම වැදගත් සොයාගැනීම් වේ. නමුත් මෙම සොයාගැනීම්වලින් සනාථ වී ඇත්තේ ශ්‍රී ලංකාවේ ‘බලන්ගොඩ මිනිසා’ යුරෝපීයයන්ට වසර 19,000කට පෙර සංවර්ධනයේ එම අවධියේම සිටි බවයි.
Prehistoric Beli Lena Caves lies upon a steep path on the hillside inside from a ledge that looks down over a breathtaking view of rubber plantations of Kitulgala estate close to khgben 190 Kitulagala, 2000 feet above sea level. This Huge Cave has been home to the prehistoric ‘Balangoda Man’ (Homo sapiens balangodensis) where 16,000 year old skeletal remains have been found. Fa Hien-lena has yielded the earliest evidence (at ca. 37,000 BP) of the ‘Balangoda Man’ followed by Batadomba-lena at 31,000 and 18,000 BP.
These caves have also yeiled other artifacts such as prehistoric tools belonging to the 30,000 BP. Batadomba-lena caves have yeiled tools going back to 31,000 BP. These are important findings to whole of Asia as these tools are considered to have first originated in Europe around 12,000 BP. But these finding have proved that the Sri Lankan ‘Balangoda Man’ has been at the same stage od deveopment 19 ,000 years before the Europeans
